Economics notes in Marathi - 11th &12th standard (Maharashtra board)

 मित्रांनो, आज आपण शिकूया “पुरवठा व त्याचे विश्‍लेषण” हा अतिशय महत्त्वाचा धडा. जसा मागणी (Demand) हा खरेदीदारांशी संबंधित आहे, तसाच पुरवठा (Supply) हा उत्पादक किंवा विक्रेत्याशी संबंधित असतो. वस्तूंच्या किंमतीत बदल झाला की त्याचा परिणाम पुरवठ्यावर होतो. चला तर मग एकेक करून समजून घेऊया. पुरवठ्याची संकल्पना (Meaning of Supply) एखाद्या वस्तूची ठराविक किंमत, ठराविक काळ आणि ठराविक बाजारात विक्रीसाठी उत्पादक जो प्रमाणात पुरवठा करायला तयार असतो, त्याला पुरवठा असे म्हणतात. परिभाषा (Definition): "ठराविक किंमतीवर, ठराविक कालावधीत, उत्पादक विक्रीसाठी जी वस्तूंची मात्रा उपलब्ध करून देतो, तिला पुरवठा म्हणतात." पुरवठ्याचे नियम (Law of Supply) नियम: "वस्तूच्या किंमतीत वाढ झाल्यास तिच्या पुरवठ्यात वाढ होते आणि किंमत घटल्यास पुरवठा कमी होतो, इतर सर्व घटक स्थिर धरल्यास." 📊 संबंध: किंमत ↑ → पुरवठा ↑ किंमत ↓ → पुरवठा ↓ हा संबंध थेट (Direct) आहे. वस्तूची किंमत (₹) पुरवठा केलेली मात्रा (युनिट्स) 10         100 20         200 30  ...

  मित्रांनो, आज आपण १२ वी अर्थशास्त्र – अध्याय ३ (ब): मागणीची लवचिकता (Elasticity of Demand) या महत्त्वाच्या धड्याचा स्वाध्याय (Swadhyay Questions and Answers) सोप्या मराठी भाषेत पाहणार आहोत. महाराष्ट्र राज्य मंडळाच्या ( Maharashtra Board ) नवीन अभ्यासक्रमानुसार हे प्रश्नोत्तर तयार केलेले आहेत. या धड्यात तुम्ही मागणीची लवचिकतेचे प्रकार, सूत्रे आणि उदाहरणे समजून घेऊ शकता. परीक्षेच्या दृष्टीने हे Marathi notes अत्यंत उपयुक्त आहेत. खाली दिलेले सर्व प्रश्न व उत्तरे textbook-based असून Free PDF Download सुद्धा उपलब्ध आहे.   स्वाध्याय (Swadhyay Questions and Answers) प्रश्न १ .फरक स्पष्ट करा. १ .अधिक लवचीक मागणी आणि कमी लवचीक मागणी. मुद्दे अधिक लवचीक मागणी (More Elastic Demand) कमी लवचीक मागणी (Less Elastic Demand) १. अर्थ किंमतीत थोडा बदल झाला तरी मागणीचे प्रमाण मोठ्या प्रमाणात बदलते. किंमतीत बदल झाला तरी मागणीचे प्रमाण फारसे बदलत नाही. २. किंमत बदलाचा परिणाम किंमत कमी झाली तर मागणी मोठ्या प्रमाणात वाढते. किंमत कमी झाली तरी मागणी थोड्याच प्रमाणात वाढते. ३. वस्तूचा प्रकार ऐच्छिक...

  मित्रांनो, आपण मागील धड्यात “मागणी” म्हणजे काय हे शिकलो. १२ वी धडा ३ मागणीचे विश्लेषण  notes पाहण्यासाठी  येथे क्लिक करा  .  आता आपण पाहणार आहोत की किंमतीत बदल झाल्यास मागणी किती बदलते , म्हणजेच मागणीची लवचिकता काय असते. दररोजच्या व्यवहारात आपण पाहतो की — जर एखाद्या वस्तूची किंमत वाढली, तर त्या वस्तूची मागणी कमी होते आणि किंमत कमी झाली की मागणी वाढते. पण काही वस्तूंमध्ये किंमत वाढली तरी मागणी जवळजवळ तशीच राहते (उदा. मीठ, दूध, पेट्रोल). ही बदलाची पातळी म्हणजेच “लवचिकता”. १२ वी अर्थशास्त्र मागणीची लवचिकता  मागणीची लवचिकतेचा अर्थ (Meaning of Elasticity of Demand) किंमत, उत्पन्न किंवा इतर घटकांमध्ये बदल झाल्यावर ग्राहक किती प्रमाणात त्यांची मागणी बदलतात, याला मागणीची लवचिकता म्हणतात. अल्फ्रेड मार्शल यांनी सर्वप्रथम “मागणीची किंमत लवचिकता” ही संकल्पना मांडली. “किंमतीत झालेल्या बदलामुळे मागणी किती बदलते, हे दर्शवणारा मोजमाप म्हणजे मागणीची लवचिकता.” मागणीची लवचिकतेचे प्रकार (Types of Elasticity of Demand) १. किंमत लवचिकता (Price Elasticity of ...

  12 वी अर्थशास्त्र chapter ३ मागणीचे विश्लेषण स्वाध्याय मित्रांनो, आज आपण  12 वी अर्थशास्त्र (HSC Economics Notes)  या विषयातील  अध्याय ३ मागणीचे विश्लेषण  (Analysis of Demand) शिकणार आहोत. या पोस्टमध्ये आपण या धड्याशी संबंधित  स्वाध्याय (Swadhyay Questions and Answers)  अगदी सोप्या आणि समजण्यासारख्या भाषेत पाहणार आहोत.  Maharashtra Board  च्या परीक्षेत वारंवार विचारले जाणारे  महत्त्वाचे प्रश्नोत्तरे (Important Q&A for Exams)  येथे दिलेले आहेत. हा भाग तुमच्या  Notes, Revision आणि Exam Preparation  साठी खूप उपयुक्त ठरेल.                मित्रांनो, १२ वी अर्थशास्त्राच्या अभ्यासक्रमात ‘मागणीचे विश्लेषण’ या धड्याला विशेष महत्त्व आहे. मागील ब्लॉग 12 वी अर्थशास्त्र मागणीचे विश्लेषण Notes in Marathi   मध्ये आपण  मागणीची व्याख्या, वैशिष्ट्ये आणि मागणीवर परिणाम करणारे घटक  पाहिले. आता या भागात आपण  मागणीचे प्रकार, मागणीतील विचलन, मागणीतील बदल तसेच मागणी वक्राचे स्...